Hans de Louter maakt en repareert instrumenten – Rebab raakt gevoelige snaar bij Hans de Louter – Open Monumentendagen 2015 – Blij met zevende snaar – Klank halen uit hout – Apeldoornse viool steekt de oceaan over – Een rijk leven met snaarinstrumenten – Hans de Louter levert zijn meesterwerk af
De Stentor, 15 januari 2005 door David Levie
Hans de Louter heeft zijn meesterwerk voltooid. Drie jaar deed de Apeldoornse instrumentenmaker over zijn mandola, waarin hij zeven soorten hout en paarlemoer heeft verwerkt. De Louter verwacht dat zijn mega – mandoline opzien zal baren bij vakbroeders en hij houdt het niet voor onmogelijk dat zijn roem tot ver buiten de landsgrenzen zal gaan reiken. Nu de snaren zijn bevestigd, weet De Louter zeker dat zijn instrument niet zal klinken als een stofzuiger. ‘De vorm is namelijk ondergeschikt gemaakt aan de klank. Je weet van tevoren dan niet hoe het uitpakt.’
De Amerikaanse gitaarbouwer Orvil Gibson heeft de Louter geïnspireerd.
‘Maar ik heb zijn model met de zwanenhalzen vervolmaakt. Alles wat ik aan kennis in de afgelopen jaren heb opgedaan, heb ik in dit instrument gestopt. Ik was toen ik er mee begon, van plan om er ruim een jaar aan te werken. In mijn vrije uurtjes wel te verstaan, want er moet ook gewoon brood op de plank komen. Maar het zijn uiteindelijk drie jaren geworden. En nu ik het af heb, ben ik er trots op. Soms denk ik: heb ik dit gemaakt? Je mag het gerust mijn meesterwerk noemen, al weet je natuurlijk niet wat je later nog eens zal maken. Stradivarius was in zijn gouden periode een jaar of zeventig. Ik ben pas 49.’
De Louter is (bestuurs)lid van de Nederlandse Vereniging van Muziekinstrumenten Makers, de NVMM. De leden worden geacht eens in de zoveel tijd een werkstuk af te leveren als proeve van bekwaamheid.
‘Ik denk dat ik met deze mandola de rest van mijn leven kan volstaan’, zegt De Louter. ‘Ik verwacht echt dat mijn collega’s stomverbaasd zullen zijn.’
‘Geschenk van de kosmos’ in mega-mandoline
Hout liet De Louter voor zijn mega-mandolina onder meer uit Bosnië overkomen. Daar groeit een houtsoort tegen de noordelijke hellingen, waardoor een zogeheten tijgerstreep ontstaat. Ook Duits Fichte, een sparrensoort, en mahonie heeft hij gebruikt.
De Louter spreekt van een instrument dat voldoet aan de wiskundige eisen van de gulden snede, waardoor de onderlinge verhoudingen ten opzichte van elkaar helemaal kloppen. De bouwer spreekt verder van heilige geometrie en de aan de Kabbala ontleende numerologie vanwege zeven houtsoorten en twaalf ornamenten, heilige getallen.
Mensengezicht
De mandola heeft bijvoorbeeld ‘verborgen’ details, waaronder de levensboom en de hoorn des overvloeds. Curieus is een stukje van de hals waar de tijgerstreep spontaan is verdwenen en een mensengezicht is te ontwaren. De Louter heeft het over een geschenk van de kosmos. ‘Een andere verklaring heb ik niet.’ Dat zijn mandola opzien zal baren, staat voor hem vast, want en passant heeft hij ook een methode ontdekt, waardoor aangebrachte lak aanzienlijk sneller droogt dan tot nu toe voor mogelijk is gehouden. ‘Waarschijnlijk heb ik herontdekt wat Italiaanse vioolbouwers al eeuwen geleden wisten. Wat de reacties zullen zijn, kan ik nu niet overzien. Ik heb altijd in betrekkelijke anonimiteit kunnen werken en dat mag van mij ook zo blijven. Maar het is mogelijk dat die rust nu wordt verstoord. Het zij zo.’
Orkestjes
Hans de Louter speelt puur voor zijn plezier in twee orkestjes. Zijn hart gaat uit naar Klezmer, oldtimeswing en zigeunermuziek. De Louter wil de mandola inzetten op speciale concerten. ‘Ik zal er overigens zelf niet op spelen. Ik speel uiteindelijk contrabas en geen mandoline.’